Motoryką małą nazywamy sprawność wykonywania ruchów rąk, dłoni, palców. Motoryka kształtuje się już od samego początku naszego życia. Już małe dzieci, zaledwie kilkumiesięczne poznają swoje dłonie i palce, dotykają i łapią różne przedmioty. Z czasem dochodzi więcej umiejętności – zapinanie guzików, rysowanie, wycinanie, sznurowanie butów,  nawlekanie koralików czy nitki na igłę. Zaburzenia w rozwoju motoryki małej mogą prowadzić do problemów z pisaniem oraz niskiej sprawności grafomotorycznej.

Aby usprawniać motorykę małą, można zachęcać dziecko do:

- pomocy w kuchni – kiedy dziecko ma możliwość pobrudzenia rąk, będzie to dla niego nie tylko nudne ćwiczenie, ale również zabawa. Kiedy podczas lepienia pierogów dziecko ma możliwość zgniatania, wałkowania czy wycinania ciasta również doznaje stymulacji dotykowej. Zmienia się faktura ciasta, coś się lepi do dłoni, dziecko ma możliwość zmierzenia się z tym. Warto również pozwalać dziecku  na posmarowanie kanapki czy wymieszanie produktów  w misce.  

- tworzenia biżuterii – dziewczynki pewnie chętnie będą nawlekać koraliki na żyłkę lub sznurek i robić z nich bransoletki lub naszyjniki. Pozwoli to na usprawnianie motoryki poprzez manipulowanie drobnymi elementami. Do tego również ćwiczona jest koncentracja.

- origami – tworzenia z dzieckiem różnych figur z papieru. Ćwiczy to również precyzję i wyobraźnię przestrzenną. Dziecko będzie widziało efekty swojej pracy, co będzie motywować do dalszych prób. Na początek warto zacząć od łatwiejszych figur, aby nie zniechęcić dziecka i stopniowo wprowadzać kolejne.

- kolorowania, kalkowania – jeśli dziecko niechętnie koloruje kolorowanki, warto próbować na innych fakturach. Bardziej atrakcyjną formą kolorowania może być dla dziecka tablica na kredę lub markery. Również może sprawdzić się kalkowanie przez kalkę lub zwykłą białą kartkę.

- wycinania - na początek lepiej zacząć od mało wymagających elementów, aby dziecko nauczyło się poprawnego chwytu, a z czasem zmieniać poziom trudności.

- lepienia z plasteliny – plastelina dzięki swoim właściwościom zmienia swoją twardość , co również korzystnie wpływa na usprawnianie motoryki małej. Można również z dzieckiem wyklejać kolorowankę plasteliną i rozcierać ją po kartce.

- tworzenia labiryntów z makaronu ‘rurek’ i pokonywania go sznurówką. Na kartce przyklejamy makaron w taki sposób, aby dziecko mogło przełożyć przez nie sznurówkę. Makaron rozmieszczamy po całej kartce. Można go wcześniej pokolorować farbami, co również może być świetną zabawą.

Polecane ćwiczenia:

Dorota Paczuska „Ćwiczenia dla rączek. Elementarz motoryki małej”, Wyd. Centrum Edukacji Dziecięcej, 2022

Marta Bogdanowicz, Małgorzata Rożyńska „Lewa ręka rysuje i pisze cz.1”,  Wyd. Harmonia, 2006

Opracowanie zbiorowe „Kropki, kreski i pętelki. Ćwiczenia. Motoryka mała i grafomotoryka”, WSiP, 2020

Przygotowała: mgr Agnieszka Prus - pedagog