Jeżeli twoje dziecko w domu jest wygadane i radosne, a po przekroczeniu progu przedszkola lub szkoły milknie, zapytane przez lekarza na wizycie nie odpowiada, nie mówi w sklepie, milknie na spacerze na widok kolegi z przedszkola lub szkoły to prawdopodobnie cierpi na lęk przed mówieniem, czyli mutyzm wybiórczy.

Mutyzm wybiórczy (MW), zwany również selektywnym jest zaburzeniem lękowym polegającym na wybiórczości mówienia to znaczy, że dziecko mówi w pewnych sytuacjach, a milczy w innych.

Objawy mutyzmu wybiórczego występują w placówce oraz w pewnych sytuacjach poza placówką, w obecności osób, w stosunku do których dziecko czuje się niekomfortowo. Trudności z komunikowaniem się występują również w sytuacji, kiedy dziecko ma świadomość, że inni mogą go słyszeć jak mówi, bądź widzieć podczas mówienia.  Każda osoba z MW jest inna, nie ma dwóch takich samych osób, bo każda ma inny zakres strefy komfortu i dyskomfortu psychicznego oraz inne współtowarzyszące zaburzenia, czy trudności.

U dzieci z MW mogą współwystępować: wady wymowy, lęk separacyjny i inne lęki, trudności z jedzeniem lub korzystaniem z toalety w placówce lub zaburzenia ze spektrum autyzmu.

Główna terapia MW powinna odbywać się na terenie placówki, w której występuje lęk przed mówieniem i w każdym miejscu, gdzie występują trudności dziecka.

Terapia dziecka z MW powinna obejmować działania w 4 obszarach:

·       Przedszkole/szkoła - od mówienia jeden na jeden do mówienia na forum grupy i w większym gronie

·       Dom (najbliższa rodzina, znajomi, dalsza rodzina) - od mówienia z najbliższymi do mówienia z dalszą rodziną i ze znajomymi rodziny

·       Miejsca publiczne - bycie widzianym i słyszanym podczas mówienia przez innych obcych ludzi

·       Społeczeństwo (swobodna rozmowa), w którym zaspakajane są potrzeby społeczno-emocjonalne, mówienie w  różnych miejscach z obcymi osobami.

Najlepsze efekty terapii dziecka z MW są wtedy, gdy w terapię są zaangażowani: rodzina dziecka, nauczyciele i specjalista, czyli tzw. triada oddziaływań.

Następstwem nieleczonego MW mogą być zaburzenia wynikające z eskalacji lęku, czyli fobia społeczna, fobia szkolna, depresja.

Nie czekajmy aż dziecko wyrośnie z MW, bo tak zdarza się bardzo rzadko. Im wcześniej dziecko zostanie właściwie zdiagnozowane, tym szybciej pozbędzie się lęku przed mówieniem i poprawi się jakość jego życia w przedszkolu, szkole i społeczeństwie.

Już wkrótce zostanie ustalony termin  szkolenia online na temat: „Terapia sliding in, czyli jak rozszerzać grono rozmówców dziecka milczącego.”

Opracowanie:

mgr Ewelina Bystrzanowska – psycholog

mgr Maria Bystrzanowska - logopeda

·        Bibliografia:

·        Bystrzanowska M. (2018). Mutyzm wybiórczy. Poradnik dla rodziców, nauczycieli i specjalistów. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

·        Bystrzanowska M., Bystrzanowska E. (red.) (2019). Mutyzm wybiórczy. Skuteczne metody terapii. Kraków: Oficyna Wydawnicza ,,Impuls”.

·        Jonhson, M., Wintgens, A. (2018). Mutyzm Wybiórczy. Kompedium Wiedzy. Gdańsk: Harmonia Universalis.